یادداشت | مهجوریت "قرائت قرآن"

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، مهجوریت قرآن را می توان از چند جهت مورد مداقه و بررسی قرار داد در این نوشتار به مهجوریت در قرائت قرآن کریم پرداخته می شود.

قرائت قرآن از اموری است که هم در آیات قرآن و هم در روایات اهل بیت(علهم السلام) مورد تأکید و عنایت ویژه قرار گرفته است. خداوند مهربان در آیات متعدد امر به خواندن کلام نورانی خویش کرده است. درآیه چهار سوره مزمل فرمود: وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتیلا. یعنی قرآن را با دقّت و تأمّل بخوان؛ و در آیه‌ی کریمه ۲۰ از همین سوره دو بار امر به خواندن را با عبارت ْ فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآن مورد تاکید خویش قرار داد. یعنی آنچه براى شما میسّر است قرآن بخوانید.

امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید: قرآن عهدنامه خدا برای مردم است. شایسته است که انسان مسلمان به آن عهدنامه نگاه کند و در هر روز پنجاه آیه بخواند. امام محمد غزالی می‌گوید: خداوند متعال در تورات می‌فرماید:‌ای بنده من! آیا شرم نمی‌کنی از این که اگر نامه برادری به دست تو رسد در حالی که تو در راه باشی، بایستی یا بنشینی و یکایک کلمات آن را با دقت و تأنی بخوانی در حالی که کتابی که من برای تو فرستاده ام تا آن را با تأمل بخوانی و دستورات آن را بکاربندی، از آن اعراض می‌کنی (و آن را نمی‌خوانی) و بکار نمی‌بندی و اگر بخوانی در آن تأمل و دقت نمی‌نمایی.

وقتی به کلام و سیره معصومین (علیهم السلام) در قرائت قرآن نگاه می‌کنیم و میزان و سبک تلاوت جامعه اسلامی را با آن مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که بین این دو از نظر ظاهر شباهت‌هایی وجود دارد؛ و آن شباهت این است که هر دو قرآن می‌خوانند؛ اما از نظر کیفیت و اثر بخشی تفاوت‌های زیادی بین قرائت ما و قرائت اهل بیت، دیده می‌شود. منظور، قرائت به سبک حفص از عاصم یا افراد دیگر نیست بلکه می‌خواهیم بگوییم میزان تلاوت روزانه اهل بیت(علیهم السلام) بسیار بیشتر از ما بوده؛ و همچنین بیشتر از ما در آیات تأمل و تدبر داشته اند.

درست است که آن‌ بزرگواران دارای ظرفیت‌های بالاتری در همه زمینه‌ها به ویژه در تلاوت آیات و تعامل با قرآن هستند؛ اما باید اعتراف کنیم که قرآن با این همه عظمت حتی در بین تعداد زیادی از مسلمانان حتی سالانه یکبار هم خوانده نمی‌شود. همان قرآنی که می‌فرماید: حج بجا آورید یا امر به اقامه نماز یا صدقه و زکات و امور دیگر دارد، در موارد متعددی فرموده است: فاقروا ما تیسر من القرآن. یعنی هر آنچه در توان دارید و برای‌تان مقدور است، قرآن بخوانید.

عبارت «ماتیسر» دقیق است و نمی‌خواهد بگوید که زیاد قرآن بخوانید؛ بلکه می‌فرماید هر آنچه برایتان مقدور است. گاهی یک صفحه مقدور است و گاهی یک جزء و بیشتر یا کمتر.

همه دغدغه اهل بیت(علیهم السلام) هدایت انسان به مسیر سعادت است؛ و برای رسیدن به این هدف از هر فرصتی استفاده می‌کردند. گاهی با سیره و گاهی با سخن و کلام. تا جایی که امام رضا علیه السلام فرمود: «إذا خفت أمرا فاقرأ مائة آیة من القرآن من حیث شئت ثم قال(اللهم اکشف عنی البلاء) ثلاث مرات.» هر گاه از امری ترسیدی، صد آیه از هر جای قرآن که خواستی بخوان و پس از آن سه بار بگو خدایا بلا را از من رفع کن.  مسند الامام الرضا (علیه السلام) عطاردی. ج ۱ ص ۳۰۹./918/ی704/س